چگونه می‌توانیم برای تقویت عزت نفس، دست از مقایسه کردن برداریم؟
مقایسه کردن خود با دیگران یکی از اون عادت‌های سمی‌یه که می‌تونه به‌شدت عزت نفس آدم رو پایین بیاره. همه‌مون این کار رو کرده‌ایم؛ چه وقتی که به موفقیت‌های بقیه نگاه می‌کنیم، چه وقتی که تو شبکه‌های اجتماعی سرک می‌کشیم و فکر می‌کنیم زندگی ما کمتر از بقیه ارزش داره. اما راهکارهایی هست که به ما کمک می‌کنه این عادت رو کم‌کم کنار بذاریم و به جای مقایسه، روی رشد فردی و تقویت عزت نفس خودمون تمرکز کنیم.
گام اول: خودت رو همونجوری که هستی بپذیر
اولین و شاید مهم‌ترین قدم برای متوقف کردن مقایسه، پذیرش خودتونه. همونجوری که هستی، با تمام نقاط ضعف و قوتت. اینکه خودت رو با کسی مقایسه کنی که شرایط، زندگی و توانایی‌هاش کاملا متفاوته، اشتباه محضه. تو یه نسخه منحصر‌به‌فردی و لازم نیست شبیه کسی دیگه باشی. برای پذیرش خودت باید یاد بگیری خودت رو بدون قضاوت ببینی.
تمرین عملی:
هر روز قبل از اینکه از خونه بری بیرون، جلوی آینه بایست و به خودت بگو: “من همون کسی هستم که باید باشم و نیازی به مقایسه ندارم.” هر چه بیشتر این جمله رو تکرار کنی، اعتماد به نفس و عزت نفس‌ت قوی‌تر می‌شه.
گام دوم: نقاط قوت خودت رو شناسایی کن
به‌جای اینکه مدام دنبال چیزایی باشی که نداری یا توشون ضعیف هستی، به توانایی‌هات تمرکز کن. یکی از دلایل اصلی مقایسه کردن، توجه زیاد به ضعف‌هاست. وقتی تمرکزت رو روی چیزایی که توشون مهارت داری و در اون‌ها موفق هستی بذاری، این حس که باید خودت رو با بقیه مقایسه کنی، کم‌کم از بین می‌ره.
تمرین عملی:
یه دفترچه بخر و هر روز ۳ تا از چیزایی که توشون خوب هستی رو توش بنویس. این کار نه تنها عزت نفس تو رو تقویت می‌کنه، بلکه باعث می‌شه روز به روز بیشتر به نقاط قوت خودت پی ببری و کمتر خودت رو با دیگران مقایسه کنی.
گام سوم: قدردانی رو به عادت روزانه تبدیل کن
وقتی قدردان چیزایی که داری باشی، کمتر به اون چیزایی که نداری فکر می‌کنی. این کار یه روش عالی برای متوقف کردن چرخه مقایسه‌ست. هر وقت توی این دام می‌افتی که چرا مثل بقیه نیستی، به چیزایی که داری و بهت حس خوب می‌ده فکر کن.
تمرین عملی:
هر شب قبل از خواب ۳ تا چیزی که بابتش شکرگزار هستی رو بنویس. بعد از چند وقت متوجه می‌شی که ذهنیتت عوض شده و دیگه کمتر خودت رو با بقیه مقایسه می‌کنی.
گام چهارم: هدفت رو مشخص کن و دنبال کن
وقتی یه هدف مشخص داشته باشی و بدونی که داری روی چیزی کار می‌کنی که برات مهمه، مقایسه کردن دیگه جایی توی زندگیت نداره. تمرکزت رو روی مسیر خودت بذار و مطمئن باش که هر قدمی که برمی‌داری، یه گام به سمت موفقیت و تقویت عزت نفس خودته.
تمرین عملی:
یه هدف واقع‌بینانه و قابل دستیابی برای خودت تعیین کن. هر روز یه قدم به سمتش بردار و هر بار که تو مسیرت به جلو می‌ری، یه یادداشت بنویس تا ببینی چقدر پیشرفت کرده‌ای. اینطوری انگیزه‌ت بیشتر می‌شه و دیگه نیازی به مقایسه کردن با دیگران نداری.
گام پنجم: شبکه‌های اجتماعی رو با احتیاط استفاده کن
شبکه‌های اجتماعی به شدت می‌تونن مقایسه رو تشویق کنن. عکس‌های بی‌نقص و پست‌های پرزرق و برق باعث می‌شه فکر کنیم که زندگی ما به اندازه اونا شاد و موفق نیست. ولی یادت باشه، بیشتر چیزایی که توی اینستاگرام یا فیسبوک می‌بینی، فقط بخش زیبای زندگی دیگرانه و پشت پرده‌شون معلوم نیست.
تمرین عملی:
یه مدت زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی رو کم کن و سعی کن زمانی که ازشون استفاده می‌کنی رو محدود کنی. به جای اینکه مدام توشون غرق بشی، زمانت رو صرف یادگیری یا کار روی مهارت‌های شخصی‌ت کن.
گام ششم: معیارهای شخصی خودت رو بساز
وقتی معیارهای موفقیتت رو خودت تعریف کنی، دیگه نیازی به مقایسه با دیگران نداری. به جای اینکه ببینی بقیه چه می‌کنن، خودت رو با گذشته‌ت مقایسه کن. آیا نسبت به دیروز بهتر شدی؟ آیا توی مهارت‌ها و علایقت پیشرفت کرده‌ای؟
تمرین عملی:
هر هفته یه بار، پیشرفتای خودت رو مرور کن. به این فکر کن که کجاها پیشرفت کردی و چی باعثش شده. این کار بهت کمک می‌کنه که خودت رو فقط با خودت مقایسه کنی، نه با دیگران.
گام هفتم: از آدم‌های مثبت کمک بگیر
آدم‌هایی که توی اطرافت هستن، تاثیر زیادی روی رفتار و احساساتت دارن. اگه دور و برت پر از آدمایی باشه که خودشون هم مدام در حال مقایسه هستن، تو هم گرفتار این کار می‌شی. پس با آدمایی معاشرت کن که تو رو برای همون چیزی که هستی قبول دارن و بهت انگیزه می‌دن تا بهترین خودت باشی.
تمرین عملی:
یه مدت دور و برت رو با آدمایی پر کن که تو رو تشویق می‌کنن به جای مقایسه، روی پیشرفتت تمرکز کنی. اگه کسی باعث می‌شه حس بدی به خودت داشته باشی، ارتباطت رو باهاش کمتر کن. این تمرین برای افزایش دوست داشتن خود خیلی مهمه.
گام هشتم: مهربون باش، ولی این بار با خودت!
ما معمولا با خودمون خیلی سخت‌گیریم و به راحتی خودمون رو سرزنش می‌کنیم. ولی باید یاد بگیریم با خودمون مهربون باشیم. اگه به خودت اجازه بدی اشتباه کنی و به جای سرزنش، ازشون درس بگیری، کمتر خودت رو با بقیه مقایسه می‌کنی و عزت نفس‌ت هم رشد می‌کنه.
تمرین عملی:
هر وقت حس کردی داری به خودت سخت می‌گیری، یه لحظه توقف کن و با خودت مثل یه دوست خوب حرف بزن. به خودت بگو: “درسته که اشتباه کردم، ولی این یه فرصت برای یادگیریه.”
منابع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر:
- کتاب “اعتماد به نفس: چگونه از مقایسه کردن دست برداریم و روی خودمان تمرکز کنیم” نوشته برنه براون (Brené Brown)
- کتاب “خودت باش” نوشته امی مورن (Amy Morin)
این کتاب‌ها می‌تونن کمکت کنن تا مهارت‌های لازم برای تقویت عزت نفس رو یاد بگیری و از دام مقایسه کردن خودت با بقیه خلاص بشی.
حالا با این تمرین‌ها و منابع، وقتشه که شروع کنی و کم‌کم مقایسه کردن رو از زندگیت حذف کنی. یادت باشه که هر قدم کوچیکی که برداری، تو رو به سمت یه نسخه بهتر از خودت نزدیک‌تر می‌کنه.
منبع عکس: zencare
