۵ دسته از انواع اهمال کاری: تو کدوم یکی هستی؟
ما اهمال کار ها همینطوری کاملا طبیعی حوصله انجام بعضی کارها رو نداریم! چه برسه به اینکه، در کنار اون کاری که هی به تعویقش می اندازیم، یه کار خوشمزه! یه کار لذت بخش و ترجیحا دوپامین ساز بهمون پیشنهاد بشه! من که در چنین شرایطی با سرعت برق و باد، به سمت اون کار دوم می جهیدم. اما متوجه شده بودم که درجه انحرافم به اهمال کاری در شرایط مختلف فرق می کنه.
دیگه متوجه شده بودم که پیامدهای اهمال کاری چیه و باید یه فکری به حال خودم میکردما! ولی خب بازم اهمال کاری می کردم تا اینکه استاد راهنمام بهم گفت که:
تعریفی از اهمال کاری خودت برام بنویس و تا صبح شنبه ارسال کن!
و تو قطعا می دونی آدم توی این شرایط گیج تر و تنبل تر از این حرفاست که به درد بی درمون خودش نگاه علمی آکادمیک بندازه!
سر و کله کلاس اهمال کاری از کجا پیدا شد
من یه اهمال کارم و قطعا توی این شرایط نمی تونستم صبح شنبه تعریف تر و تمیزی برای استادم بفرستم.
فلذا دوباره زمان خواستم!
توی همین هاج و واج بازی ها بودم که یه کلاس پیدا کردم که قصد داشتن در مورد اهمال کاری مباحثه کنن!
نکته: آب کم جو تشنگی آور بدست .. تا بجوشد آبت از بالا و پست
معنی: شاگرد حاضر باشه، استاد میاد دم در خونه اش.
بنابراین یه عصر چهارشنبه (۴ روز بعد از شنبه ای که باید تعریف رو میدادم به استاد 🙂 )، رفتم و توی این کلاس شرکت کردم و متوجه شدم ما ۱۷ مدل اهمال کار داریم!
چیزی که اینجا میخوام بهت بگم اینه که من فقط ۵ دسته اصلی برای اهمال کاری رو در نظر گرفتم، که در موردش میخوام اینجا بنویسم.
لطف کن از همین لیست، نوع اهمال کاری خودت رو تشخیص بده و توی دفتر شازدیستی ات، بزرگ و خوانا مدل خودت رو بنویس.
قبل از شروع آموزه ها بگم که:
میدونستی که طبق یه تحقیق کاملا علمی و واقعی، یه اهمال کار حدود ۵۵ روز از عمرش رو کاملا بدون استفاده رها می کنه!؟ یعنی میزان اهمال کاری جوریه که در پایان سال انگار ۵۵ روزش رو کاملا بیهوش بوده! البته من که خودم در دفتر کاری و تجربه زندگیم، قبل از اینکه اهمال کاری رو درمون کنم، ۳ تا ۳۶۵ روز منفعل بودن رو ثبت کردم! ۵۵ روز که آمار جذابیه برام.
نوع اول: کمالگرا (The Perfectionist)
درسته که توی محافل روانشناسی، برای اینکه یه جواب کلیشه ای داده باشند، همیشه دو تا درد رو به آدم ها می چسبونن که
یکیش میگن ریشه در کودکی ات داره
و یکیش میگن کمال گرایی! داری.
اما واقعا کمال گرایی اینجا کاملا واقعی بود. آدم های کمال گرا به شدت جزیی نگر هستن و همیشه برای شروع یه کار ترس دارند و هزارتا ان قلت برای خودشون میارن که مبادا کاری که میخوان انجام بدهند، بی نقص از آب در نیاد.
معمولا کمال گرا ها وسط کار گیر می کنن چون چشم اندازی که از اول تو ذهن داشتن رو نمی تونن در روزهای آماتوری خودشون مشاهده کنند.
درمان اهمال کاری برای کمال گراها
من تا یه حدی روی برخی از کارام کمال گرایی دارم.
این کلاس بهم فهموند که من می تونم همزمان در کارهای مختلفی که به تعویق می اندازم، کمال گرایی های مختلف داشته باشم.
وسواس به خرج دادن روی کار به دلیل اینکه میخوام بهترین و با کیفیت ترین خروجی رو داشته باشم، مانع میشد یه سری از کارام رو عقب بندازم.
راهکاری که دریافت کردم این بود که:
- اون کاری که داری به بهترین نسخه اش فکر می کنی و میخوی پرفکت و نایس باشه رو انتخاب کن
- سپس هدفت رو انتخاب کن که چرا میخوای این کار رو انجام بدی..
- یه زمان خاص برای انجام کار مورد نظر در نظر بگیر
- اون کار رو برای اون زمان دقیق برنامه ریزی کن که باید چه کاری توی اون تایم کنی
این ۴ گام کمک می کنه یه تصویر روشن از کاری که میخوام انجام بدم رو در ذهن داشته باشم!
در مرحله بعدی یه فوندانسیون ساده از کار رو بساز!
چیزی که اینجا بهت کمک می کنه اینه که:
یه ساختمان جذاب و شیک و برتر که امتیاز بین المللی میگیره، از روز اول یه زمین خشک و خالی بوده! از همون روز اول شیک و ماه بیرون نیومده! اولش جوری بوده که حتی کارتن خواب ها هم شاید جرات نمیکردن برن زیر سایه ی یکی از دیواراش بخوابن! والا. سخت نگیر.
نوع دوم: رؤیاپرداز (The Dreamer)
در برخی از کارهایی که به تعویق می انداختم و یه اهمال کار حرفه ای بودم، متوجه رویا پردازی ام شدم!
رویاپرداز ها این مدلی هستن که از پروسه انجام اون کار تو ذهنشون بیشتر لذت می برند! اما همینکه کار به اجرا می رسه آخ و واخ ها شروع میشه!
جالبه که رویاپردازها آدم های شدیدا خلاقی هم هستن و ذهن بسیار پویایی دارند.
درمان اهمال کاری برای رؤیاپردازها
رویا پردازها نیاز دارند که بیشتر روی این کار کنن که چرا میخوان اون کار رو انجام بدهند؟
چه لذتی براشون داره اگر اون کار رو انجام بدهند و چه سودی ازش می برند؟
باید تصویر خودشون در حالتی که اون کار رو کامل انجام داده اند به همراه دستاوردش رو مدام جلوی چشم شون بیارن!
البته رویا پرداز مدام به این قضیه فکر می کنه، ولی باید نقطه تاکیدی بگذاره در تصویری که میسازه که اگر انجامش بدم چی میشه!
در چنین شرایطی در تصاویر ذهنی مبارکش باید مراحل تنظیم هدف و مسیرسازی رو هم ترسیم کنه.
معمولا وقتی کار رو به قطعات کوچیک تر تبدیل می کنیم انرژی بیشتری برای شروع کار پیدا می کنیم.
یکی از چیزایی که من در اون رویاپرداز بودم سحرخیزی بود!
واقعا سحرخیزی و به موقع بیدار شدن خیلی جذابه ولی باید مصمم بود.
بهترین کار برای من این بود که پلکانی تغییر کنم. بنابراین من که روزم از ساعت ۱۰ صبح الی ۱۱ صبح شروع میشد، چطور می تونستم به ۶ صبح برسونمش؟ چطور می تونستم انقدر انرژی داشته باشم که بعد از نماز صبح شیرجه نزنم توی رختخواب؟
تمرینات من برای زود بیدار شدن و دوری از اهمال کاری
من ساعت ۱۱ از خواب بیدار میشدم. مسلما از ۱۱ به ۶ رسوندن کار حضرت فیل در یک روز بود!
ولی برای من به یه برنامه ۳۰ روزه نیاز داشت.
به همین دلیل در دفتر شادزیستی ام نوشتم:
«تا ۳ هفته دیگر، هر روز ساعت ۶:۳۰ صبح بیدار خواهم شد.»
بعد، این هدف را به کارهای کوچکتر تبدیل کردم:
بنابراین چند باید و نباید تنظیم کردم:
- از همین امشب قبل از ساعت ۱۱ بخوابم.
- برای یادآوری خواب، ساعت هشدار تنظیم کنم.
- همه برنامه هام رو تا قبل از ۱۰ شب تموم کنم.
- هفته اول در بدترین حالت ممکن ساعت خواب رو به ۹:۳۰ می رسونم
- هفته دوم در بدترین حالت ممکن ساعت خواب رو به ۸ می رسونم.
- هفته سوم در بدترین حالت ممکن ساعت خواب رو به ۶:۳۰ می رسونم.
- من نباید چرت بین روز داشته باشم مگر نیم ساعت!
- اعضای خانواده اجازه ریختن پارچ آب روی سرم رو خواهند داشت.. 🙂
- روزهای تعطیل خواب اضافی ممنوع.
- تعطیلات آخر هفته در ساعت و خواب و بیداری، نقشی نداره.
دقت کن که پایش هم خیلی مهمه! مثلا من دفتر شازدیستی ام جلوی روم بود و مدام از سبک زندگیم می نوشتم که چه چیزایی موجب میشه روی برنامه استوار باشم و چی موجب میشه برنامه خراب بشه و ساعت ۱ شب بخوابم!
هفته اول سخت گیری شدیدی نداشتم ولی همین که فهمیدم عناصر مخل برنامه هام چیه، از هفته دوم سخت گیری ها شروع شد.
نوع سوم: اجتنابکار / خودتخریبگر
افرادی که به دلیل اجتناب گری و دور کردن خودشون از انجام کار، اهمال کار شناخته میشن از یه اضطراب درونی رنج می برند.
ترس و اضطراب و حس اینکه نمی تونن اون کار رو به خوبی انجام بدهند، مانع از حرکت شون میشه.
گاهی ترس از نتیجه و قضاوت شدن و زیر سوال رفتن اعتماد بنفس شون موجب میشه کار رو به تعویق بندازن.
غافل از اینکه سیستم باورهای فرد و هویتی که برای خودش در سال های دراز درست کرده می تونه عامل این جریان باشه.
درمان اهمال کاری برای اجتنابی ها
بهترین راهکار اینه که اول اولویت بندی های روزانه خوبی داشته باشی تا بتونی اقلا یک یا دو کار مهم هر روزت رو در بهترین تایم انرژی ات انجام بدی.
معمولا اجتنابی ها دچار اهمال کاری مفید میشن که چند وقت پیش در موردش نوشتم.
در چنین شرایطی که من هم به خوبی تجربه ش کردم یه راهکار خوب جواب میده و اونم اینه که:
اوقات پر انرژی خودت رو مشخص کن
کارهای سخت رو توی اون تایم ها انجام بده.
به همین خاطر صبح ها (۶ الی ۹) و عصر ها (۱۸ الی ۲۱) اوقات پر انرژی من بود که خودم رو درگیر کارهای سخت می کردم.
همین حس موفقیتی که در این دو تایم به دست میاری در سبک زندگی و رسیدن به کارهای مهمت خیلی نقش داره.
اهمال کاری نوع چهارم: بحرانساز
اهمال کارهای دقیقه نودی، همون کسانی هستن که انگار ساخته شدن که برای خودشون دردسر و استرس درست کنن.
بماند که برخی از این افراد از هیجان دیر شدن کار و انجام دقیقه نودی کار لذت می برند! (اینا دنبال درمان نمیرن!)
معمولا بحران ساز ها این اعتقاد رو دارند که باید حتما تحت فشار باشند تا بتونن زمانشون رو مدیریت کنن.
خیلی از این افراد هم فکر می کنن که اگر کار رو فشرده و ضرب الاجلی انجام بدهند، کیفیت بیشتری خواهد داشت.
من به این دسته افراد میگم که مشکل شما بیشتر عدم تمرکز و تصویر اشتباهی هست که از اون کار دارید!
این افراد حتی بررسی نمی کنن که اگر یه درصد در زمان ضرب الاجلی نشد اون کار رو انجام بدهند چه برنامه جبرانی می تونن براش داشته باشن؟
آیا واقعا همه چیز قابل جبرانه؟
درمان اهمال کاری برای دقیقه نودی ها
اول باید بدونی که اگر از این مدل افراد هستی، توهم لذت می تونه برات گرون تموم بشه. کاری که دقیقه نودی انجام میشه، فرصتی برای بازبینی و اصلاح نداره.
پس احتمال اینکه کیفیت پایین بیاد به شدت زیاده.
تکنیک پومودورو واقعا برای تو جواب میده و البته باید روی کنترل تمرکز هم بیشتر کار کنی.
این تکینک توسط کارآفرین ایتالیایی، فرانچسکو سیریلو، طراحی شده و به قرار زیره:
این تکنیک بر انجام کار در بازههای کوتاه و متمرکز با شدت بالا تمرکز داره و سپس یک استراحت کوتاه برای بازیابی انرژی به خودت میدی و دوباره شروع می کنی.
اهمال کاری نوع پنجم: پر مشغله ها
فردی که بسیار پر مشغله است و از طرفی هنر اولویت بندی نداره و با کارهای زیادی که روی سرش ریخته شناخته میشه معمولا همیشه در حال کار کردن هست ولی به خیلی کارهاش هم نمیرسه.
در واقع استراتژی تصمیم گیری این افراد لنگ میزنه!
گاهی اوقات مشکل این افراد برای برنامه ریزی و انجام کارها اینه که تایپ شخصیتی شون این مدلی هست که در لحظه زندگی می کنن و چندان نمی تونن درک خوبی از امتداد زمان داشته باشن تا بتونن برنامه ریزی کنن.
من زمانی که کلی کار سرم می ریزه و همه شون تقریبا یه اولویت دارن دچار این مدل اهمال کاری می شدم.
ولی وقتی با دقت و عمیق به هر کار فکر می کنی متوجه میشی که واقعا همه از اهمیت یکسانی برخوردار نیستن.
یه کم اینجا لازم داره تحلیل های ریز و درشت روی کارها داشته باشی و پیامد سنجی و عاقبت سنجی کنی.
درمان اهمال کاری برای پر مشغله ها
اول بدون که تو زمان محدودی داری! نهایت ۲۴ ساعت!
کارهایی هم که داری حتی اگر خیلی مهم باشند، ممکنه فوری و ضروری نباشند.
بنابراین لیست کارهات رو روی یه کاغذ بنویس و جلوی هر کدوم در مورد اهمیت شون بنویس.
بنویس که چه انتظاری از خودت برای اون کار داری و اگر انجام نشه چی میشه.
کار مهم اون کاری هست که در طولانی مدت بهت ثمر میدن! پس ضرورتی در فوری انجام دادنشون نیست.
اگر کاری در لیستت هست که فوری انجامش ندی پیامد برات داره، اونو در لیست کارهای سریع الاقدام بنویس.
گاهی اوقات ممکنه معنی فوری و ضروری و مهم رو با هم قاطی کنی. بیا یه مثال برات بزنم:
مثلا تو توی کار ساخت و ساز هستی.
چندین پروژه داری که باید بهینه سازی در زنجیره تامین داشته باشی و کارای لجستیکی رو خوب تنظیم کنی.
در همین حال که در حال بررسی تامین هستی و نیاز هست به پروژه ها خوراک برسونی، یه ایمیل برات میاد که:
لطفا خیلی سریع از روند پیشرفت پروژه X گزارش بده!
خب درسته این کار رو سریع از تو خواستن ولی آیا در وقتی که داری، ترجیح میدی روند خوراک رسانی (مثلا مصالح، مدیریت مهندسین ناظر، تسهیل گرفتن مجوزهای عمده و غیره) رو که روی همه پروژه ها تاثیر مثبت داره، کنار بگذاری و به اون ایمیل جواب بدی؟
مسلما خیر! مسلما خیر.
درسته که جواب دادن به ایمیل شاید ۱۵ دقیقه طول بکشه ولی خب اهمیتش هم کمه. از طرفی مخاطب هم تضمینی نیست همین حالا پای سیستم نشسته باشه و منتظر گزارش جنابعالی باشه. ضمن اینکه اگر جواب این ایمیل رو در وقت مناسب به صورت تلفنی بدی هم کارا تر هست و هم زیباتر! و هم وقت کمتری ممکنه بگیره.
بنابراین باید هنر تشخیص و حل مساله داشته باشی تا بتونی بین هزارتا کار، مهم ترین ها رو انتخاب کنی و نتایج عالی بگیری.
سخن نهایی
دقت کن که تو در هر دسته از این اهمال کارها بگنجی به راحتی می تونی مشکل رو شناسایی و با تمرین و آزمون و خطا مشکل اهمال کاری ات رو حل کنی. از طرفی من هم کنارت هستم که اگر نیاز به راهنمایی های تخصصی خودت داشته باشی بهت راهکار بدم. بنابراین با من در تماس باش.
منبع کمکی و عکس: safes