اون‌هایی که منو میشناسن می‌دونن که خیلی حوصله حرفای انگیزشی ندارم! وقتی یکی میاد پیشم و میگه زندگیم دچار روزمرگری شده! یا میگه من تو عمرم هیچی نشدم یا مثلا میگه این چه زندگیه که دارم! جواب من اینه که عزیزم در طراحی مراحل توسعه فردی زندگی‌ات یه جورایی گند زدی! خب حقیقتا بخوام آروم‌تر از این بگم، توی همون کج راهی که داره به بطالت می‌گذرونه و مسیر‌های اشتباهی سیر می‌کنه، هی درجا می‌زنه. ولی اگر تو هم دچار چنین شرایطی شدی، هیچ راهی نداری جز این که مسیرت رو عوض کنی. یه مثال ساده همیشه دارم و اونم اینه:
کسی که قصد داره بره اصفهان هیچ وقت بلیط بندرعباس رو نمی‌خره!
من توی این مطلب می‌خوام کمکت کنم تا بتونی به طور گام به گام مراحل توسعه فردی خودت رو تنظیم کنی و با بقیه مقالات توسعه فردی در همین سایت شادزیستی یه مدت به خودت کمک کنی تا مسیرت رو باز طراحی کنی. در غیر اینصورت باید بری همون زندگی قبلی رو زندگی کنی!
توسعه فردی چیست؟
شاید از خودت می‌پرسی حالا توسعه فردی چیه؟ بازم کلمه‌های قلمبه سلمبه؟
توسعه فردی یعنی تو در یک برنامه مادام العمر، کاملا آگاهانه و با پایش‌های منظم، مهارت‌ها و هدف‌ها و توانمندی هاا و عادات خودت رو بررسی می‌کنی و بهبود میدی و برای خودت نقشه راه طراحی می‌کنی.
به طور کلی یادت باشه که تو اگر یه گوشه از زندگی‌ات رو (مثلا در زمینه یکی از ابعاد زندگیت) بهبود بدی، بقیه ابعاد زندگیت هم تحت تاثیر مثبت قرار می‌گیره.
حالا اگر بتونی در همه قسمت‌های زندگیت فقط ۱ درصد بهبود ایجاد کنی، دیگه چه شود. .
در اصل توسعه فردی کمک می‌کنه تو به بهترین نسخه از خودت، به تدریج تبدیل بشی و زندگیت معنای تازه‌ای پیدا کنه.
مثال کاربردی از توسعه فردی:
فرض می‌کنیم که تو در سخنرانی عمومی خیلی تپق می‌زنی و ضعیف عمل می‌کنی و هی عرق می‌کنی و صدات می‌لرزه. . اگر شروع کنی به ساختن خودت یا همون توسعه فردی در زمینه بهبود سخنرانی، و تکنیک‌های مربوطه رو یاد بگیری و مدام تمرین کنی و در حتی در کارگاه‌های آموزشی شرکت کنی، در نتیجه هم اعتماد بنفس تو در هر زمینه‌ای بالاتر میره و هم سخنرانی هات ارزشمند‌تر میشه!
فکت واقعی: بر اساس تحقیقات انجام شده توسط LinkedIn Learning، ۹۴٪ از کارمندان می‌گویند اگر شرکت در یادگیری و توسعه فردی سرمایه‌گذاری کند، در آن شرکت بیشتر می‌مانند. این نشان‌دهنده اهمیت روزافزون توسعه فردی هم برای افراد و هم برای سازمان‌ها است.
اهمیت توسعه فردی
با همون چند جمله‌ای که توی بخش قبلی نوشتم احتمالا بر این باور رسیدی که چرا لازمه که برای توسعه فردی وقت بگذاریم! خب اهمیت توسعه فردی خیلی بیش از چیزهایی هست که لقلقه زبون ماست ولی به طور کلی چند تا از مهم‌ترین تاثیراتی که توسعه فردی روی زندگی ما داره به صورت زیر هست:
افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس: تو می‌تونی چالش هات رو شناسایی کنی و توانمندی هات رو افزایش بدی و در نتیجه با افزایش عزت نفس و افزایش اعتماد به نفس، در چالش‌ها موثر‌تر واقع بشی.
- دستیابی به اهداف: وقتی روی توسعه فردی خودت کار می‌کنی، با شناختی که از خودت و خواسته هات پیدا می‌کنی، می‌تونی پلن‌های خوبی بنویسی و اقدامات عملی برای خواسته هات تعریف کنی. (این میشه هدف گذاری)
- بهبود روابط: وقتی برای خودت وقت بگذاری و خودت و اطرافیانت رو بهتر بشناسی و تکنیک‌های ارتباط موثر رو یاد بگیری، زندگی‌ات از این رو به اون رو میشه. یکی از این مهارت‌های کلیدی شنیدن فعال هست.
- افزایش فرصت‌های شغلی: وقتی تو شروع می‌کنی به بازسازی خودت و توانمندی هات، به فرد توانمند‌تر و ارزشمند‌تری برای سازمان‌ها تبدیل میشی. بنابراین فرصت‌های شغلی هم برات بیشتر میشه.
- کاهش استرس و افزایش آرامش: برای این که بتونی زندگی متعادل‌تر و موثرتری داشته باشی لازمه روی زندگی و مسائل اون کنترل داشته باشی. اولین وجهه برای کنترل روی زندگی کنترل روی احساسات خودته! توسعه فردی کمک می‌کنه آرامش تو بیشتر بشه و کنترل و تاب آوری در استرس و اضطراب هم برات بیشتر بشه.
- سازگاری با تغییرات: دنیا دنیای تغییراته! با کمک توسعه فردی می‌تونی خودت رو خیلی خوب با محیط اطراف و چالش‌ها سازگار کنی.
نقشه راه توسعه فردی
هر فردی که قصد داره روی توسعه فردی خودش کار کنه نیاز به این داره که یک نقشه راه داشته باشه. این نقشه راه توسعه فردی به طور مختصر به صورت زیر تعریف میشه.
خودشناسی و خودآگاهی:
اولین گام برای ایجاد نقشه راه توسعه فردی اینه که بدونی تو کی هستی! نقاط قوت و ضعف خودت رو بشناسی و بدونی علایق و اهداف و آرزوهات چیه.
برای شروع این کار می‌تونی یه دفترچه روزانه داشته باشی و تفکرات خودت و حتی چرخه‌های احساسی که داری رو در اون یادداشت کنی.
از طرفی هم می‌تونی از تست‌هایی که وجود دارند مثل تست‌های شخصیت‌شناسی مانند مایرز-بریگز (MBTI) یا دیسک (DISC) توی اینترنت یا به کمک هوش مصنوعی استفاده کنی.
یه تحقیق واقعی و طولانی روی یک سری از افراد در گروه‌های بزرگ انجام شد و نشون داد که کسانی که خودآگاهی بیشتری دارند، هم در تصمیم گیری‌ها عالی‌تر عمل می‌کنند و هم در شغل شون و حتی زندگی شون بهتر عمل می‌کنند.
تعیین اهداف SMART:
اهدافی که تو تنظیم می‌کنی باید بر اساس شناخت و خوداگاهی از خودت باشه. پس باید مرحله قبلی رو خوب پیش بری. در نهایت این هدف‌ها باید مشخص (Specific)، قابل اندازه‌گیری (Measurable)، قابل دستیابی (Achievable)، مرتبط (Relevant)، و زمان‌بندی شده (Time-bound) باشند.
مثال: به جای «می‌خواهم انگلیسی‌ام را بهتر کنم»، بگویید: «قصد دارم تا ۶ ماه آینده با مطالعه روزانه ۳۰ دقیقه و شرکت در یک کلاس مکالمه، نمره آزمون آیلتس خود را از ۵ به ۶.۵ برسانم.»
برنامه‌ریزی و اقدام:
وقتی که اهدافت رو تنظیم کردی، نگاه کردن به هدف‌ها و خیال‌پردازی تو رو به جایی نمی‌رسونه! لازمه که برنامه‌ات رو از قبل عملیاتی نوشته باشی و حالا شروع کنی اولین قدم‌ها رو برای رسیدن به هدف هات برداری. لازمه که برنامه ریزی کنی و بر اساس اهداف میانی و کوچک تر، منابع مورد نیازت رو تنظیم کنی و زمان‌بندی‌های لازم رو برای اجرای برنامه‌ها داشته باشی. این مرحله باید حتما روی کاغذ آورده بشه. پس فکر نکن میشه ذهنی توی ین مرحله موفق شد.
مثال: برای هدف «افزایش نمره آیلتس»، برنامه شما می‌تواند شامل: «هفته اول: یادگیری ۵۰ لغت جدید، هفته دوم: تمرین شنیداری، و غیره» باشد.
یادگیری و کسب مهارت:
یکی از بخش‌های عملی رسیدن به اهداف اینه که شروع کنی و مهارت آموزی داشته باشی. شرکت در دوره‌های آموزشی، گوش دادن به پادکست‌ها و پیدا کردن کوچ و منتور می‌تونه بهت کمک کنه تا در زمینه مورد نظری که قصد توسعه فردی داری رشد کنی.
فکت واقعی: بر اساس آمار، متوسط زمانی که یک فرد موفق برای یادگیری و رشد فردی اختصاص می‌دهد، حدود ۳۰ دقیقه در روز است.
نظارت و ارزیابی:
حالا که داری در این مرحله مهم، کم کم پیشرفت می‌کنی و گام‌هایی رو دنبال می‌کنی، لازمه که برنامه‌ات رو بازبینی کنی و ببینی که اصلا جواب میده یا نه. شاید لازم باشه برنامه‌ات رو اصلاح کنی.
مثال: هر ماه یک بار، میزان پیشرفت خود را در یادگیری زبان انگلیسی بسنجید و ببینید آیا به اهداف تعیین شده رسیده‌اید یا خیر.
تداوم و پشتکار:
یکی از مهم‌ترین نکات در مورد رسیدن به هدف واقع نگری و داشتن پشتکار و لذت بردن از تغییرات کوچکه! لطفا عجله رو کنار بگذار و از مسیر توسعه فردی خودت لذت ببر.
نکات مهم در برنامه‌ریزی توسعه فردی
وقتی داری برای مراحل توسعه فردی خودت برنامه ریزی می‌کنی شاید دچار یک سری اغراق‌ها و تصمیمات هیجان‌انگیز بشی. اما برنامه ریزی توسعه فردی اگر دارای شرایط زیر باشه موفق هستش و تو رو به جای خوبی می‌رسونه:
- واقع‌بین باش: اهداف غیرواقعی، به سرعت منجر به دلسردی می‌شوند.
- کوچک شروع کن: توسعه فردی به معنی تغییر یک شبه نیست! معمولا قدم‌های کوچک تر، اثرگذاری‌های بیشتری دارند.
- منعطف باش: قرار نیست برنامه‌ای که ریختی، همیشه قابل اجرا باشه. توی زندگی اتفاقاتی میفته که گاهی لازمه انعطاف پذیز باشی.
- مسئولیت‌پذیر باش: فقط خودتی که مسئول موفقیت خودتی نه دیگران! نه حتی کوچ‌ات و نه منتورت!
- از شکست‌ها درس بگیر: شکست‌ها توقف‌های ضروری در مسیر موفقیت هستند! دیدگاهت رو در موردشون عوض کن و ازشون یاد بگیر.
- خودت را تشویق کن: تشویق کردن خودت برای تغییرات و موفقیت‌های خیلی کوچک به موفقیت‌های بزرگ‌تر منجر میشه! عادت کن به خودت هدیه بدی و تشویق کنی خودت رو.
- از منابع مختلف استفاده کن: کتاب‌ها، دوره‌های آنلاین، پادکست‌ها، منتورها، و اپلیکیشن‌ها می‌توانند به تو در مراحل توسعه فردی کمک کنند.
نمونه برنامه توسعه فردی
در اینجا یک نمونه برنامه توسعه فردی برای یک فرد که قصد بهبود مهارت‌های ارتباطی و مدیریت زمان خود را دارد، ارائه شده است:
ویژگی بهترین اپلیکیشن توسعه فردی
اپلکیشن‌ها می‌تونن به تو کمک کنند تا بتونی توسعه فردی خودت رو پایش بهتری انجام بدی، مراحل رو بنویسی و نتایج رو ثبت کنی و حتی اگر نمودار محور باشند به طور بصری متوجه بشی که چقدر موفق عمل کردی. از جمله ویژگی‌های یک اپلیکیشن خوب برای توسعه فردی می‌تونم به موارد زیر اشاره کنم:
- رابط کاربری آسان و جذاب: استفاده از اپلیکیشن باید لذت‌بخش باشد.
- امکان تعیین هدف و پیگیری پیشرفت: بتوانید اهداف خود را مشخص کرده و میزان پیشرفت خود را ببینید.
- محتوای آموزشی متنوع: مقالات، ویدئوها، تمرین‌ها، و پادکست‌های مرتبط با توسعه فردی.
- قابلیت شخصی‌سازی: امکان تنظیم برنامه بر اساس نیازهای فردی شما.
- یادآوری‌ها و اعلان‌ها: برای کمک به حفظ انگیزه و تداوم.
- جامع و کاربری: برای تبادل تجربیات و حمایت از یکدیگر.
- گزارش‌دهی و آمار: برای بررسی پیشرفت و شناسایی الگوها.
مثال: اپلیکیشن‌هایی مانند «Forest» برای تمرکز و مدیریت زمان، «Headspace» برای مدیتیشن و بهبود سلامت روان، یا «Duolingo» برای یادگیری زبان، نمونه‌هایی از اپلیکیشن‌های مؤثر در زمینه‌های مختلف توسعه فردی هستند.
موانع مراحل رشد و توسعه فردی
مسیر توسعه فردی یه مسیر پر پیچ و خم و البته لذت بخشه! همیشه چالش‌هایی وجود داره که باید یاد بگیری و ازشون رد بشی. در این قسمت می‌خوام تو رو با یک سری چالش‌های مراحل توسعه فردی آشنا کنم که اگر این‌ها رو نشناسی و نتونی باهاشون برخورد کنی، درجا می‌زنی و مسیر رو رها می‌کنی:
- عدم خودآگاهی: نشناختن نقاط قوت و ضعف خود. عدم تعیین هدف مشخص: بدون هدف، مسیر رشد مشخصی وجود نخواهد داشت.
- ترس از شکست: بسیاری از افراد به دلیل ترس از شکست، از شروع کردن یا ادامه دادن دست می‌کشند.
- کمال‌گرایی: تلاش برای بی‌عیب و نقص بودن، می‌تواند منجر به فلج تحلیلی شود. عدم تعهد و پشتکار: توسعه فردی یک فرآیند طولانی‌مدت است و نیاز به مداومت دارد.
- اولویت‌بندی نامناسب: اختصاص ندادن زمان کافی به توسعه فردی.
- عادات بد: عادات مخرب می‌توانند مانع رشد شما شوند.
- تأثیر محیط نامناسب: افرادی که شما را دلسرد می‌کنند یا فرصت رشد را از شما می‌گیرند.
- کمبود منابع: گاهی اوقات‌عدم دسترسی به منابع آموزشی یا مالی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
مهم‌ترین مرحله از مراحل گام به گام در توسعه فردی و رشد فردی
ضرورت پیمودن مسیر رشد شخصی به اینه که تو باید طبق یک اصول برنامه ریزی کنی و پیشرفت کنی. اگر برنامه ریزی و اهداف خودت رو کاربردی ننویسی و بهشون عمل نکنی هیچ خبری از دیدار با نسخه جدید و بهتر خودت نیست. بنابراین طراحی هدف‌ها و عملیاتی کردن اون‌ها بخش مهمی از مراحل توسعه فردی هست. به فکت زیر توجه کن:
فکت واقعی: بر اساس تحقیقات روانشناسی، حدود ۸۰٪ از افراد اهداف سال نو خود را کنار می‌گذارند. یکی از دلایل اصلی این امر، عدم برنامه‌ریزی عملی، عدم پیگیری وعدم تداوم است. با رعایت مراحل گام به گام توسعه فردی، می‌توانید جزو ۲۰٪ موفق باشید.
امیدوارم که با این نکته های ساده بهت کمک کرده باشم که بتونی اولین قدم ساده برای طراحی مراحل توسعه فردی خودت برداری. اگر سوالی داری می تونی از من بپرسی.
منبع عکس: govloop | elearningindustry
